เมื่อวันจันทร์ที่ 2 กรกฎาคม 2568 ศูนย์พัฒนาการเมืองภาคพลเมือง สถาบันพระปกเกล้า จังหวัดจันทบุรี โดย รศ. ดร.ชูวงค์ อุบาลี ประธานศูนย์ฯ และ ผศ. ดร.วงธรรม สรณะ ได้นำเสนอ "โป่งน้ำร้อนโมเดล: สะอาด ปลอดภัย ใส่ใจสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจโต" ต่อที่ประชุมอำเภอโป่งน้ำร้อน เพื่อเสริมสร้างความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตย
โมเดลดังกล่าวสังเคราะห์จาก "โครงการพัฒนาเครือข่ายสู่วิถีพลเมืองประชาธิปไตย" สู่แนวทาง "4 สร้าง สู่โป่งน้ำร้อนยั่งยืน" ประกอบด้วย
สร้างคน : "โป่งน้ำร้อน พลเมืองนักจัดการสิ่งแวดล้อมชายแดน" เน้นสร้างพลเมืองที่เข้าใจและตระหนักในการจัดการขยะและลดมลพิษ โดยจัดอบรมแกนนำ 2 ภาษา
สร้างระบบ : "โป่งน้ำร้อน แยกก่อนทิ้ง...ครบวงจร" สร้างระบบจัดการขยะที่มีประสิทธิภาพตั้งแต่ครัวเรือนถึงการใช้ประโยชน์ รวมถึงจัดหาถังแยกขยะมาตรฐานและตั้ง "ธนาคารขยะโป่งน้ำร้อนสุขใจ"
สร้างเศรษฐกิจ : "โป่งน้ำร้อนไร้ควัน....เพิ่มมูลค่าการท่องเที่ยวและเกษตร" เชื่อมโยงการจัดการสิ่งแวดล้อมกับการสร้างรายได้และมูลค่าเพิ่มให้กับพืชเศรษฐกิจ ผ่านแคมเปญ "โป่งน้ำร้อน...ดินแดนลำไยปลอดฝุ่น ซากุระงามตา"
สร้างกลไกบังคับใช้และเฝ้าระวัง : "โป่งน้ำร้อน ตาเหยี่ยว" สร้างระบบเฝ้าระวังและบังคับใช้กฎหมายเพื่อยุติการเผาขยะ ด้วยชุดปฏิบัติการร่วมเฝ้าระวัง 24 ชั่วโมง และแอปพลิเคชันแจ้งเหตุ PM 2.5
"โป่งน้ำร้อนโมเดล 4 สร้าง" มีเป้าหมายหลักในการลดปัญหาขยะและมลพิษ PM 2.5 ให้เป็นศูนย์ ปกป้องสุขภาพ รักษาภูมิทัศน์การท่องเที่ยว สร้างรายได้ใหม่จากการจัดการขยะ และรักษาคุณภาพผลผลิตทางการเกษตร ซึ่งจะเสริมสร้างการมีส่วนร่วมของพลเมืองในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาท้องถิ่นอย่างเป็นรูปธรรม